Câu hỏi: Chào bác sĩ, cháu được biết chỉ tự tiêu thường được sử dụng trong các ca phẫu thuật hiện nay. Tuy nhiên cháu không biết chỉ tự tiêu là gì, chỉ tự tiêu có khác gì chỉ thường không? Mong bác sĩ giải đáp giúp cháu ạ ( Huyền Mai – 19 tuổi).
Bạn đang xem: Chỉ tự tiêu là gì
Câu hỏi: Chào bác sĩ, cháu được biết chỉ tự tiêu thường được sử dụng trong các ca phẫu thuật hiện nay. Tuy nhiên cháu không biết chỉ tự tiêu là gì, chỉ tự tiêu có khác gì chỉ thường không? Mong bác sĩ giải đáp giúp cháu ạ ( Huyền Mai – 19 tuổi).
Trả lời:
Chào bạn Huyền Mai!
Cảm ơn bạn đã quan tâm tin tưởng chia sẻ băn khoăn chỉ tự tiêu là gì, chỉ tự tiêu khác gì chỉ thường? về chuyên mục tư vấn của chúng tôi. Với nghi vấn của bạn, Nha khoa Quốc tế Việt Đức xin được giải đáp cụ thể như sau:
1. Chỉ tự tiêu là gì?
Chỉ tự tiêu là thuật ngữ được sử dụng rất nhiều trong y khoa hiện nay dùng để khâu kín vết thương hỗ trợ nhanh quá trình đông máu và lành thương cho bệnh nhân. Sau một thời gian khi vết thương đã ổn định, các enzym trong tổ chức mô của cơ thể sẽ giúp chỉ khâu tự tan “không dấu vết” mà hoàn toàn không đau đớn, không chảy máu.
Chỉ khâu tự tiêu sẽ tiêu biến trong một thời gian ngắn sau khi vết thương đã se lại, còn chỉ thường không thể tự biến mất mà cần phẫu thuật để cắt chỉ. Nhờ sự tiện lợi và an toàn với cơ thể mà ngày nay chỉ tự tiêu đã gần thay thế hoàn toàn chỉ rút thông thường, hỗ trợ đắc lực cho các bác sĩ phẫu thuật và quá trình lành thương của bệnh nhân.
Chỉ tự khâu có thành phần tự nhiên như: protein từ động vật hay polymer tổng hợp nên chỉ tự tiêu an toàn tuyệt đối với cơ thể.
Chỉ tự tiêu thường có màu tím, màu xanh dương, màu đen hoặc sọc kẻ để dễ dàng phân biệt với các mô mềm xung quanh, giúp cho việc khâu vết thương dễ dàng, tránh tình trạng cắt nhầm chỉ hoặc không buộc được chỉ khâu.
2. Các trường hợp chỉ định dùng chỉ tự tiêu
Chỉ tự tiêu có vai trò làm giảm số lần tái khám để cắt chỉ, đồng thời hạn chế sẹo và nhiễm trùng. Tuy nhiên, tùy vào độ sâu, vị trí, kích thước của vết thương mà bác sĩ sẽ lựa chọn những loại chỉ khâu khác nhau. Với các vết thương ngoài da, chỉ rút được sử dụng nhiều hơn bởi độ chắc chắn khi phải tiếp xúc với các ngoại lực.
Còn chỉ tự phân hủy thích hợp để khâu các vết thương trong mô mềm, ít cần vận động hơn. Các trường hợp bác sĩ sẽ sử dụng loại chỉ này như:
Vết thương trên mặt, nơi da lành nhanh chóng, giúp hạn chế để lại sẹo.Đóng vết rách lưỡi hoặc niêm mạc miệng (ví dụ nhổ răng khôn).Phẫu thuật ghép da.Phẫu thuật rách cơ bắp và một số mô liên kết.Phẫu thuật tại ổ bụng.Chỉ tự tiêu nha khoa trải qua quá trình phá vỡ khác nhau như: thủy phân (với axit polyglycolic) và phân hủy enzym, phân giải protein. Quá trình tự tiêu hủy chỉ khâu kéo dài trong khoảng 8 – 10 tuần là hết. Nó sẽ giữ các mô cơ thể liên kết với nhau đủ lâu để chữa lành vết thương, sau đó sẽ tự tan ra mà không để lại vật lạ trên mô tế bào.
Tùy thuộc vào cơ địa, vết thương và chất liệu sẽ quyết định chỉ tự tiêu trong bao lâu. Thông thường chỉ tự tiêu có chu kỳ bán rã từ 7-14 ngày, giữ lại khoảng 20-30%, phân hủy mạnh trong trong hai tuần tiếp theo và được hấp thu hoàn toàn vào khoảng 100 ngày.
Khi mới dùng chỉ khâu tự tiêu, bạn có thể xảy ra một số dấu hiệu phản ứng nhưng đó chỉ là nhất thời, sau quá trình tái hấp thu thì chỉ còn các mô liên kết bình thường.
Về lý thuyết, chỉ tự phân hủy không cần cắt. Tuy nhiên, có một số trường hợp nó bị cơ thể từ chối hấp thụ, có thể gây ra viêm nhiễm hoặc không. Nếu sau 100 ngày mà chỉ vẫn không tiêu hết, bạn nên đến các trung tâm y tế để được cắt chỉ đúng cách.
Hy vọng bài viết trên đã chia sẻ cho bạn Huyền Mai những thông tin cơ bản về chỉ tự tiêu, nếu còn có điều gì băn khoăn vui lòng liên hệ với Nha khoa Quốc tế Việt Đức qua Hotline 19006465 hoặc điền thông tin theo Form mẫu dưới đây, các bác sĩ sẽ giải đáp cho bạn. Xin chân thành cảm ơn!
Khi cần làm lành vết mổ hoặc vết thương các bác sĩ thường dùng chỉ để khâu lại trong đó loại được ưa chuộng hơn là chỉ tự tiêu. Vậy chỉ tự tiêu là gì, có cần cắt không, bao lâu mới tiêu hết,... những thắc mắc ấy sẽ được giải đáp ngay trong bài viết dưới đây.
1. Chỉ tự tiêu là gì, gồm những loại nào, chỉ định dùng cho ai?
1.1. Chỉ tự tiêu là loại chỉ gì?
Chỉ khâu được dùng trong y khoa với vai trò đóng kín miệng cho vết mổ phẫu thuật hoặc vết thương rách to. Dựa trên vật liệu, thành phần và cấu trúc của sợi chỉ mà nó được phân thành 2 dạng chính là chỉ không tiêu và chỉ tự tiêu.
Chỉ tự tiêu là chỉ được làm từ chất liệu mà cơ thể có thể tự phá vỡ và hấp thụ được
Vậy chỉ tự tiêu là gì? Đây là loại chỉ được sản xuất bằng những vật liệu đặc biệt như Polymer tổng hợp hoặc Protein có nguồn gốc từ động vật; chúng được các Enzyme trong tổ chức mô của cơ thể hấp thụ rồi phá vỡ một cách tự nhiên vào thời điểm khi vết thương đã ổn định tương đối.
1.2. Có những loại chỉ tự tiêu nào?
Có thể phân chỉ tự tiêu thành các loại sau:
- Chỉ Simple Catgut: 100% vật liệu làm từ nguyên liệu tự nhiên là huyết thanh và Collagen trong ruột động vật. Loại chỉ này thường dùng cho vết thương, vết rách sâu trong mô mềm, đặc biệt là phẫu thuật phụ khoa, không được dùng cho phẫu thuật thần kinh hoặc tim mạch.
- Chỉ Polydioxanone (PDS): được làm từ vật liệu tổng hợp, là dạng sợi đơn, dùng cho vết thương mô mềm, có thể dùng trong phẫu thuật tim của bệnh nhi.
- Chỉ Polyglecaprone (MONOCRYL): được làm từ vật liệu tổng hợp, thuộc dạng đơn sợi, thường dùng cho vết mổ ngoài ra, vết rách, không dùng cho phẫu thuật thần kinh và tim mạch.
- Chỉ Polyglactin (Vicryl): làm từ vật liệu tổng hợp, có tác dụng làm khép miệng vết rách trên mặt hoặc tay, tuyệt đối không dùng cho phẫu thuật tim mạch và thần kinh.
Nhiều người băn khoăn không biết chỉ tự tiêu màu gì. Để dễ phân biệt với các mô mềm xung quanh và da thịt, các loại chỉ tự tiêu sẽ có màu sọc kẻ, đen, xanh dương hoặc tím. Nhờ có những màu sắc khác biệt ấy mà việc khâu vết thương trở nên dễ dàng hơn, tránh được tình trạng không buộc được hay cắt nhầm chỉ.
1.3. Trường hợp nào cần dùng chỉ tự tiêu?
Mục đích của việc dùng chỉ tự tiêu là giảm số lần tái khám vì mục đích cắt chỉ, hạn chế nhiễm trùng và sẹo ở vết thương. Tùy vào kích thước, vị trí và độ sâu của vết thương mà bác sĩ sẽ chọn sử dụng loại chỉ nào cho phù hợp. Thường thì chỉ tự tiêu chỉ thích hợp cho việc khâu vết thương trong mô mềm và ở vùng ít cần vận động.
Xem thêm: Cập Nhật: Bảng Xếp Hạng Bóng Đá Nam Thế Giới, Bảng Xếp Hạng Fifa Tháng 1/2023
Chỉ tự tiêu rất hay được dùng trong phẫu thuật phụ khoa
Đối với các vết mổ sâu bên trong thì việc dùng chỉ tự tiêu là cần thiết vì nó có khả năng tự hòa tan nên sau thủ thuật sẽ không cần cắt chỉ. Những trường hợp vết thương trên da có độ căng cũng nên dùng chỉ tự tiêu để giúp cho thao tác của bác sĩ trở nên dễ dàng và phù hợp hơn với hình dạng vết thương, giảm nguy cơ phải mở lại vết thương hoặc để lại sẹo ở vết thương.
Mặt khác, bác sĩ cũng thường dùng chỉ tự tiêu với các trường hợp:
- Vết thương ở vùng da dễ lành nhằm hạn chế để lại sẹo.
- Đóng vết rách ở vùng niêm mạc miệng hoặc lưỡi.
- Phẫu thuật ghép da.
- Phẫu thuật ở một số mô liên kết và cơ bắp bị rách.
- Khâu cắt tầng sinh môn và âm đạo của nữ giới.
- Cắt bao quy đầu cho nam giới.
- Phẫu thuật ổ bụng.
2. Cần bao lâu để chỉ tự tiêu, nếu không tiêu cần làm gì?
2.1. Mất bao lâu chỉ tự tiêu được?
Vấn đề thời gian để chỉ tự tiêu trong bao lâu cũng được nhiều người quan tâm. Đại đa số các trường hợp chỉ sẽ tự tiêu trong khoảng 1 - 2 tuần, có trường hợp hiếm hơn sẽ phải đến vài tháng chỉ mới tự tiêu hủy được. Nói chung, thời gian để chỉ tự tiêu phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Loại hình phẫu thuật được thực hiện và loại vết thương được khâu.
- Vết cần khâu là vết thương hay vết mổ.
- Vật liệu của chỉ tự tiêu.
- Độ dài chỉ tự tiêu được sử dụng.
2.2. Nếu chỉ không tự tiêu hết cần làm gì?
Hầu hết các trường hợp chỉ tự tiêu có khả năng tự phân hủy mà không cần phải cắt. Có một số rất ít trường hợp do cơ thể từ chối hấp thụ chỉ nên không tiêu hết và có thể gây viêm nhiễm nhưng hoàn toàn không đáng lo.
Trường hợp chỉ không tiêu hết nên đến cơ sở y tế để được bác sĩ rút chỉ an toàn
Thực tế chỉ tự tiêu vẫn có thể cắt như các loại chỉ bình thường. Để phòng ngừa trường hợp chỉ không tiêu hết, tròng quá trình khâu, bác sĩ sẽ nới lỏng một chút ở vết khâu để sau khi kết thúc sưng nề, mô mềm sẽ co lại và mũi chỉ khâu lộ ra giúp cho việc cắt chỉ sau đó trở nên dễ dàng hơn. Vì thế, nếu sau 100 ngày mà phát hiện ra chỉ không tiêu hết thì nên đến cơ sở y tế để được cắt chỉ an toàn.
3. Cách chăm sóc vết khâu dùng chỉ tự tiêu
Các loại chỉ tự tiêu đều có khả năng tự tiêu hủy mà không cần có bất cứ tác động nào. Tuy nhiên, muốn để hạn chế nhiễm trùng, giúp vết thương mau lành và không bị đau nhức thì người bệnh cần lưu ý:
- Mặc quần áo kín để che vết khâu, tránh không cho vết khâu tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
- Không tìm cách tạo áp lực lên vết khâu vì nó có thể dẫn đến nhiễm trùng và khiến cho vết thương bị hở ra.
- Thực hiện đúng hướng dẫn của bác sĩ về việc chăm sóc vết thương.
- Giữ cho vùng có vết thương được khâu luôn khô ráo, trong khoảng 12 - 24 giờ đầu sau khâu chỉ tự tiêu không nên bơi hoặc tắm, khi tắm nên dùng vòi hoa sen.
- Theo dõi để kịp thời phát hiện các dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, có mủ hay vết khâu sưng đỏ, chảy máu thấm qua bông băng,... và đến cơ sở y tế ngay để khử trùng và khâu lại vết thương.
Mong rằng nội dung được chia sẻ trên đây đã giúp bạn hiểu được những điều cơ bản nhất về chỉ tự tiêu. Nếu còn băn khoăn nào khác về loại chỉ này bạn đọc có thể gọi đến số điện thoại 1900 56 56 56, Tổng đài viên của Bệnh viện Đa khoa tienthanh.edu.vn sẽ trả lời cụ thể.
